Koffie (5)

Nog een keer op speciaal verzoek een kopje koffie met Goethe. In de wirwar van blogs, wiki's en propagandistisch pro-koffie reclamemateriaal lijkt goethe door de eeuwen heen toch een koffieliefhebber geworden te zijn. Maar laten we toch even wat dichter bij de bron kijken.
In zijn boek 'Verdichting en Waarheid' (AMBO klassiek uitgave p296) schrijft hij:  de koffie, die mij  in een eigenaardige trieste stemming bracht, vooral met melk na het eten gedronken te hebben, verlamde mijn ingewanden en scheen hun functioneren volledig te verhinderen, zodat ik ten prooi viel aan beklemmende angsten, zonder echter tot een verstandiger manier van leven te kunnen besluiten.
Op 31 augustus 1777 schrijft Goethe in Ilmenau aan Charlotte van Stein: ik hoop dat u geen koffie meer drinkt...
Of nog een citaat uit zijn dagboek op 13 januari 1777: Daß ich nur die Hälfte Wein trinke, ist mir sehr nützlich, seit ich den Kaffee gelassen, die heilsamste Diät.
Bij naslag in zijn dagboeken is er echter ook te lezen dat Goethe bijvoorbeeld op 7 augustus 1806 rond een uur of zes vertrok bij het hof na het goede koffie gedronken te hebben.
Goethe had in ieder geval koffie in huis. Zijn bediende Gottlieb Friedrich Krause heeft vanaf 25 december 1831 tot aan Goethes dood zeer nauwgezet bijgehouden en beschreven wat voor eten en drinken er in huize Goethe kwam. Een aanzienlijk deel van de lijst is terug te vinden het prachtige boek dat ik in Weimar tegenkwam vol citaten en Goethe-recepten: Essen und Trinken mit Goethe.
Of Goethe nu wel of niet van koffie hield, het blijft geweldig dat we twee eeuwen later nog soms tot op het uur nauwkeurig weten of Goethe zijn kopje met smaak gedronken heeft.